Με βάση την προσέγγιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η Συμπεριληπτική Ολοκληρωμένη Σεξουαλική Εκπαίδευση (ΣΟΣΕ) προωθεί και υποστηρίζει την υπεράσπιση των καθολικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων –συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των παιδιών και των νέων (UNESCO, 2018). Η παροχή ισότιμης πρόσβασης στη ΣΟΣΕ στους/στις νέους/-ες προϋποθέτει το δικαίωμα τους για το υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας καθώς επίσης και το δικαίωμα τους να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται προκειμένου να αυτοεξυπηρετούνται αποτελεσματικά.
Η εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη σεξουαλική υγεία και στη σεξουαλικότητα αποτελούν σεξουαλικά δικαιώματα. Τα σεξουαλικά δικαιώματα προστατεύουν τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων να εκφράζουν και να εκπληρώνουν τη σεξουαλικότητα τους, ενώ παράλληλα απολαμβάνουν τη σεξουαλική τους υγεία, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τα δικαιώματα και των άλλων συνανθρώπων τους (WHO, 2015). Ειδικά για τα παιδιά που αποτελούν ιδιαίτερα ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, η γνώση των σεξουαλικών τους δικαιωμάτων για την προστασία τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους κρίνεται αναγκαία.
Για το μέγιστο επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει οι διεθνείς στόχοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα να συγχωνευτούν και να προσαρμοστούν σε εθνικό επίπεδο. Στο επίπεδο αυτό, οι σχετικοί νόμοι για την αναπαραγωγική και σεξουαλική υγεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη προώθηση συγκεκριμένων πολιτικών (WHO, 2010).
Τέλος να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια δίνεται σημασία όλο και περισσότερο στη προστασία και στη προώθηση των δικαιωμάτων που σχετίζονται με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία. Δυστυχώς όμως, οι διακρίσεις, το στίγμα και άλλες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξακολουθούν να είναι συνηθισμένες και να επηρεάζουν σημαντικά τη σεξουαλική υγεία των ατόμων. Όσον αφορά στη σεξουαλικότητα και στη σεξουαλική υγεία, το στίγμα και οι διακρίσεις συνήθως απευθύνονται σε άτομα που είναι σεξουαλικά ενεργά εκτός της συζυγικής σχέσης, στις γυναίκες που είναι έγκυες και άγαμες, στα ομοφυλόφιλα και αμφιφυλόφιλα άτομα, στα τρανς και ίντερσεξ καθώς και σε άτομα με ΣΜΛ ή με HIV (WHO, 2010).
Τα σεξουαλικά δικαιώματα περιλαμβάνουν κάποια ανθρώπινα δικαιώματα που είναι ήδη αναγνωρισμένα (WHO, 2010). Σύμφωνα με το χάρτη των Σεξουαλικών και Αναπαραγωγικών Δικαιωμάτων της Διεθνούς Ομοσπονδίας Οικογενειακού Προγραμματισμού (IPPF- Declaration, 2008), την WAS’ Declaration of Sexual Rights (2014)) και την Παγκόσμια Διακήρυξη των Σεξουαλικών Δικαιωμάτων που υιοθετήθηκε το 1999, στο Χονγκ Κονγκ τα σεξουαλικά δικαιώματα είναι τα παρακάτω:
- Δικαίωμα στη σεξουαλική ελευθερία. Η σεξουαλική ελευθερία περιλαμβάνει τη δυνατότητα των ατόμων να εκφράσουν το πλήρες σεξουαλικό τους δυναμικό. Ωστόσο, αποκλείει όλες τις μορφές σεξουαλικού εξαναγκασμού, εκμετάλλευσης και κακοποίησης σε οποιαδήποτε στιγμή και οποιεσδήποτε καταστάσεις στη ζωή.
- Δικαίωμα στη σεξουαλική αυτονομία, σεξουαλική ακεραιότητα και ασφάλεια του σεξουαλικού σώματος. Πρόκειται για το δικαίωμα που περιλαμβάνει την ικανότητα του ατόμου να λαμβάνει αυτόνομες αποφάσεις σχετικά με τη σεξουαλική του ζωή μέσα σε ένα πλαίσιο της προσωπικής και κοινωνικής ηθικής του. Επίσης περιλαμβάνει τον έλεγχο και την απόλαυση των σωμάτων μας χωρίς βασανιστήρια, ακρωτηριασμούς και βία οποιασδήποτε μορφής.
- Δικαίωμα στη σεξουαλική ιδιωτικότητα. Δικαίωμα στις ατομικές αποφάσεις και συμπεριφορές σχετικά με την οικειότητα, εφόσον δεν επεμβαίνουν στα σεξουαλικά δικαιώματα των άλλων.
- Δικαίωμα στη σεξουαλική ισότητα. Ελευθερία από όλες τις μορφές διακρίσεων, ανεξάρτητα από το φύλο, την ταυτότητα φύλου, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ηλικία, τη φυλή, την κοινωνική τάξη, τη θρησκεία ή την σωματική και συναισθηματική αναπηρία.
- Δικαίωμα στη σεξουαλική ευχαρίστηση. Η σεξουαλική ευχαρίστηση, συμπεριλαμβανομένου του αυτο-ερωτισμού, είναι μια πηγή σωματικής, ψυχολογικής, διανοητικής και πνευματικής ευεξίας.
- Δικαίωμα στη συναισθηματική σεξουαλική έκφραση. Η σεξουαλική έκφραση είναι κάτι περισσότερο από ερωτική απόλαυση ή σεξουαλικές πράξεις. Τα άτομα έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν τη σεξουαλικότητά τους μέσα από την επικοινωνία, την αφή, την συναισθηματική έκφραση και την αγάπη.
- Δικαίωμα στην ελεύθερη σεξουαλική ένωση. Πρόκειται για το δικαίωμα του ατόμου να παντρευτεί ή όχι, να χωρίσει ή να δημιουργήσει άλλες μορφές υπεύθυνων σεξουαλικών ενώσεων.
- Δικαίωμα σε ελεύθερες και υπεύθυνες αναπαραγωγικές επιλογές. Πρόκειται για το δικαίωμα του ατόμου να αποφασίσει αν θα κάνει παιδιά ή όχι, τον αριθμό και το χρονικό διάστημα μεταξύ των παιδιών, καθώς και το δικαίωμα για πλήρη πρόσβαση στα μέσα ρύθμισης της γονιμότητας.
- Δικαίωμα στη σεξουαλική πληροφόρηση βάσει επιστημονικής έρευνας. Πρόκειται για το δικαίωμα στη σεξουαλική πληροφόρηση μέσω της επιστημονικά ηθικής έρευνας, καθώς και τη διάδοσή της με κατάλληλους τρόπους σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα.
- Δικαίωμα στην ολοκληρωμένη σεξουαλική εκπαίδευση. Πρόκειται για μια δια βίου διαδικασία που ξεκινά από τη γέννηση του ατόμου και συνεχίζεται και καθ ‘όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του. περιλαμβάνοντας όλους τους κοινωνικούς θεσμούς.
- Δικαίωμα στη σεξουαλική υγειονομική περίθαλψη. Η σεξουαλική υγειονομική περίθαλψη θα πρέπει να είναι διαθέσιμη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση όλων των σεξουαλικών ανησυχιών, προβλημάτων και διαταραχών.